Veel gestelde vragen

De Body Mass Index (BMI), is een index voor het gewicht in verhouding tot lichaamslengte. De waarde geeft aan of het gewicht al dan niet gezond is. Voor volwassenen geldt dat het beneden een BMI van 18,5 verstandig is te proberen wat aan te komen. Voor mensen met een BMI tussen 18,5 en 25 geldt: probeer dit gewicht te handhaven. Mensen met een BMI tussen 25 en 30 zonder bijkomende gezondheidsrisico’s moeten voorkomen dat ze dikker worden. Medisch gezien is het noodzakelijk af te vallen bij een Body Mass Index (BMI) boven de 30. Zijn er bijkomende gezondheidsrisico’s, zoals een hoog cholesterolgehalte en hart- en vaatziekten in de familie, dan is afvallen verstandig bij een BMI tussen 25 en 30. Ben je van Aziatische of Hindoestaanse afkomst, dan kan al bij een lagere BMI sprake zijn van een verhoogd risico.

BMI uitrekenen doet u door het gewicht in kilogram te delen door het kwadraat van de lengte in meter.

Bijvoorbeeld: U bent 1.76 m en weegt 84 kilo. Het kwadraat van 1.76 is 3.0976. 84 gedeeld door 3.0976 = 27,12. Uw BMI is dan 27.

Wanneer u af wilt vallen is het van belang om een realistisch doel voor ogen te houden. Al bij 10% gewichtsverlies wordt het risico op hart- en vaatziekten, diabetes mellitus type 2, etc. sterk verkleind. Daarom wordt over het algemeen geadviseerd om 10% van het gewicht te verliezen en dit ook te behouden. Wanneer dat een periode goed gaat, kan altijd nog gekeken worden of meer gewichtsverlies mogelijk is.

Een portie fruit, een handje noten, sneetje volkorenbrood met 30+ kaas, magere of halfvolle yoghurt met vers fruit, een paar tomaatjes, wortels en een gekookt ei. Klik hier voor meer voorbeelden van gezonde tussendoortjes uit de Schijf van Vijf.

Vis is gezond vanwege de zogenaamde n-3 langeketenvetzuren, omega 3-vetzuren, EPA of DHA. Dit vet zit vrijwel alleen in vis en ander zeevoedsel zoals schaal- en schelpdieren. Het vermindert de kans op hart- en vaatziekten. Uit onderzoek blijkt visvet vooral effect te hebben op plotselinge hartstilstand, met name bij mensen die al eerder een hartinfarct hebben doorgemaakt. Dat komt doordat deze vetzuren een gunstig effect hebben op het hartritme. Viseters hebben bovendien ruim veertig procent minder kans op een herseninfarct dan niet-viseters. Verder bevat vis belangrijke mineralen zoals jodium en selenium en is het een goede bron van eiwitten. Om te profiteren van het speciale vet in vis, is het belangrijk één tot twee keer in de week vis te eten. Makreel, zalm, paling, haring, sardines en forel zijn van nature rijk aan het vet.  Wie geen vis eet, heeft geen symptomen van een tekort, zoals het geval is bij een tekort aan vitamines. Het lichaam maakt zelf namelijk visvetzuren aan uit alfa-linoleenzuur (ALA). Wel krijgen mensen die regelmatig vis eten, méér visvetzuren binnen, waardoor ze een lager risico hebben op hart- en vaatziekten. Er komen steeds meer producten waar omega-3-vetzuren aan zijn toegevoegd, zoals margarines, eieren, brood en vleeswaren. Ook zijn er visoliecapsules en capsules met DHA en EPA geïsoleerd uit algen. Wetenschappers sluiten echter niet uit dat er nog meer stoffen in vis voor het gunstige effect zorgen. Het advies blijft dus om vis te eten.

Vruchtensappen die van nature een bepaalde hoeveelheid vitamine C en foliumzuur bevatten zijn een alternatief voor vers fruit. Dit zijn bijvoorbeeld sinaasappelsap, grapefruitsap en ananassap. Wij adviseren om bij voorkeur vers fruit te gebruiken, dit omdat het in deze vorm meer vezels bevat. Vruchtensappen die van nature vitamine C en foliumzuur bevatten, kunnen voor maximaal 100 gram bijdragen aan de fruitconsumptie. 

Matig alcoholgebruik, dat wil zeggen maximaal 1 glas per dag voor vrouwen en twee voor mannen, kan bij mensen vanaf de middelbare leeftijd de kans op hart- en vaatziekten verminderen. Dat geldt met name voor mensen vanaf de middelbare leeftijd. Vaak wordt gezegd dat wijn in dit opzicht het beste zou zijn. Voor zover bekend maakt het echter niet uit wat voor soort drank wordt gedronken. Het effect lijkt vooral toe te schrijven aan de alcohol zelf. Gezond eten is een betere manier om het hart gezond te houden dan dagelijks een glaasje.

In diepvriesgroenten zitten evenveel vitamines als in verse groenten. In pot- en blikgroenten is zout toegevoegd en er zitten iets minder vitamines in dan in verse groenten, maar pot- en blikgroenten zijn nog steeds een prima vervanging. Dat in diepvriesgroenten evenveel vitamines zitten als in verse groenten komt door de manier van verwerken. Groenten die worden ingevroren, gaan meteen van het veld naar de fabriek. Daar worden de groenten dan meteen verwerkt en diepgevroren.
Het gebruik van verwerkte groenten heeft naast dat het bijna net zoveel vitamines bevat ook nog andere voordelen. Zo zijn ze vaak goedkoper dan verse groenten, zijn ze langer houdbaar, meteen gebruiksklaar en (meestal) het hele jaar door verkrijgbaar. 

Een lightproduct is een product dat ten opzichte van het gewone product minimaal 30% minder energie (kcal), vet of suikers bevat. Voorbeelden zijn:

• frisdrank light: minimaal 30% minder suikers
• chips light: minimaal 30% minder vet 

Op het product moet staan op welk aspect het ‘light’ van toepassing is. Light betekent niet altijd minder calorieën. In light chips wordt het vet bijvoorbeeld vervangen door koolhydraten en eiwitten die ook energie bevatten. Het blijft dus oppassen geblazen met light producten, ook al omdat de kans bestaat dat u er meer van eet of drinkt, waardoor u uiteindelijk toch weer evenveel calorieën binnenkrijgt.

Er gaan veel verhalen rond over het gebruik van zoetstoffen. Sommige zoetstoffen, zoals aspartaam worden in verband gebracht met epilepsie, hersentumoren, gedragsveranderingen en hoofdpijn. Hiervoor is echter geen enkel bewijs gevonden. De studies die wel een verband aantoonden zijn niet betrouwbaar gebleken. Voor alle zoetstoffen is een Aanvaardbare Dagelijkse Inname (ADI) vastgesteld. Als je onder deze grens blijft, is het veilig om zoetstoffen te gebruiken. Bij gebruik van normale hoeveelheden zul je niet boven deze waarde uitkomen en kun je zoetstoffen elke dag gebruiken. Wil je meer informatie over zoetstoffen en de ADI kijk dan eens op de site van het Voedingscentrum, www.voedingscentrum.nl. 

Het is niet aangetoond dat biologische producten gezonder zijn dan andere producten. Biologische producten bevatten vaak minder resten van bestrijdingsmiddelen en soms ook minder nitraat. Hoe gezond biologische producten zijn hangt onder meer af van het seizoen waarin ze geproduceerd zijn, de regio waar ze vandaan komen en welke rassen gebruikt zijn. Verder bepaalt niet een enkel product maar de samenstelling van het totale pakket eten en drinken dat iemand tot zich neemt, hoe gezond zijn eten is.

• Regelmaat. Eet elke dag drie maaltijden en een aantal keren iets tussendoor. Regelmatig koolhydraten eten helpt om schommelingen in de bloedglucosespiegel te voorkomen.
• Zo min mogelijk verzadigd vet. Het vermijden van verzadigd vet helpt hart- en vaatziekten te voorkomen. Voedingsmiddelen met overwegend verzadigd vet: pakje harde roomboter, pakje harde margarine, volle melk, snacks, vette vleeswaren, gebak, volle yoghurt, 48+ kaas, koekjes, chocolade, hard frituurvet.
• Een gezond gewicht. Een gezond gewicht heeft een gunstig effect op de bloedglucose en helpt om hart- en vaatziekten te voorkomen. Bij overgewicht kunnen enkele kilo’s gewichtsverlies al helpen om het bloedglucosegehalte te verbeteren.
• Suiker met mate. Suikervrije producten zijn in tegenstelling tot wat men vroeger dacht, niet nodig. Wees wel matig met suiker: dat helpt om op gewicht te blijven.
• Alcohol met mate. Neem niet meer dan twee glazen alcohol per dag. Alcohol kan het bloedglucosegehalte ontregelen.
• Voldoende voedingsvezels. Vezels uit fruit, groenten en peulvruchten hebben een gunstige werking op zowel de bloedglucose als het cholesterolgehalte van het bloed.
• Niet te veel cholesterolrijke levensmiddelen. Eet niet meer dan drie eieren per week en hooguit eens in de twee weken lever, nier, paling of garnalen.

Een niet nagekomen afspraak kan de diëtist bij u in rekening brengen als u niet of niet tijdig (uiterlijk 24 uur) van te voren de afspraak heeft afgezegd. Daarbij geldt dat in de diëtist in de gereserveerde tijd geen andere patiënten kan behandelen en dat u op de hoogte dient te zijn van deze regeling. De rekening voor een niet nagekomen afspraak dient u zelf te betalen. Ze wordt niet vergoed door de zorgverzekeraar.